विदर्भ न्यूज एक्सप्रेस
वृत्तसंस्था / नवी दिल्ली (Navi Delhi) : लाभाचे पद धारण करण्यासाठी खासदारांना सभागृहाच्या सदस्यत्वासाठी अपात्र ठरवणारा ६५ वर्षे जुना कायदा रद्द करण्याचा सरकारचा विचार आहे. त्याच्या जागी, सध्याच्या गरजांनुसार नवीन कायदा आणण्याचा सरकारचा विचार आहे.
केंद्रीय कायदा मंत्रालयाच्या कायदा विभागाने १६ व्या लोकसभेत कलराज मिश्रा यांच्या अध्यक्षतेखालील नफा कार्यालयावरील संयुक्त समितीच्या शिफारशींनुसार संसद (अपात्रता प्रतिबंध) विधेयक, २०२४ चा मसुदा सादर केला आहे.
प्रस्तावित विधेयकामध्ये विद्यमान संसद (अपात्रता प्रतिबंध) विधेयक, १९५९ च्या कलम-३ चे तर्कशुद्धीकरण करण्याची आणि अनुसूचीमध्ये दिलेल्या अशा पदांची नकारात्मक यादी काढून टाकण्याची तरतूद आहे, ज्याचे धारक सदस्यत्वासाठी अपात्र होतील. विद्यमान कायदा आणि इतर काही कायद्यांमधला संघर्ष दूर करण्याचाही प्रस्ताव आहे. ज्यात अपात्रतेसाठी स्पष्ट तरतुदी आहेत.
कलम चार काढण्याचा प्रस्ताव –
विधेयकाच्या मसुद्यामध्ये काही प्रकरणांमध्ये अपात्रतेच्या तात्पुरत्या निलंबना संबंधित विद्यमान कायद्याचे कलम ४ हटविण्याचा प्रस्ताव आहे. त्याऐवजी अधिसूचना जारी करून वेळापत्रकात बदल करण्याचे अधिकार केंद्र सरकारला देण्यात आले आहेत. विधेयकाच्या मसुद्यावर लोकांचे मत जाणून घेण्यासाठी, विभागाने स्मरण करून दिले की संसद (अपात्रता प्रतिबंधक) कायदा, १९५९ हे घोषित करण्यासाठी लागू करण्यात आले होते. की सरकारमध्ये काही लाभाची पदे असलेल्या व्यक्तींना संसदेच्या सदस्यत्वासाठी अपात्र ठरवले जाणार नाही. तथापि, या कायद्यात ज्या पदांच्या धारकांना अपात्र ठरवले जाणार नाही अशा पदांची यादी आहे आणि ज्या पदांचे धारक अपात्र ठरविले जातील त्यांची यादी देखील आहे.
समितीने अहवाल सादर केला होता –
संसदेने या कायद्यात वेळोवेळी सुधारणा केल्या आहेत. १६ व्या लोकसभेदरम्यान संयुक्त संसदीय समितीने या कायद्याचा सर्वसमावेशक आढावा घेतल्यानंतर अहवाल सादर केला. कायदा मंत्रालयाच्या विद्यमान कायद्यातील अप्रचलित नोंदी विचारात घेण्याची गरज समितीने व्यक्त केली. त्याच्या प्रमुख शिफारशींपैकी एक म्हणजे नफ्याची स्थिती या शब्दाची विस्तृत व्याख्या केली जावी.
समितीनेही शिफारस केली –
स्वच्छ भारत मिशन, स्मार्ट सिटी मिशन, दीनदयाळ उपाध्याय-ग्रामीण कौशल्य योजना आणि इतर कार्यक्रमांसारख्या विविध प्रमुख योजना आणि कार्यक्रमांमध्ये नामनिर्देशित सदस्यांना अपात्रतेपासून संरक्षण मिळावे, अशी शिफारस समितीने केली होती.